Skrót ESG staje się ostatnio coraz bardziej popularny w kręgach biznesowych. Dlatego postanowiliśmy napisać ten krótki artykuł, aby pomóc Państwu zrozumieć, czym jest ESG i co oznacza dla relacji biznesowych.
Akronim ESG (Environmental, Social, and Governance) odnosi się do nowych wymagań w zakresie odpowiedzialności społecznej, ładu korporacyjnego i zrównoważonego rozwoju. ESG jest oceną społecznej odpowiedzialności firmy w obszarze czynników społecznych i środowiskowych. Te trzy szerokie kategorie służą do zdefiniowania „przedsiębiorców odpowiedzialnych społecznie”, tj. przedsiębiorców, dla których uwzględnienie ich wartości i problemów jest ważne (takich jak ochrona środowiska, ład korporacyjny lub interesy społeczne).
PRAKTYCZNE IMPLIKACJE DLA FIRM
Instytucje finansowe, inwestorzy, partnerzy biznesowi i inni interesariusze słusznie postrzegają ESG jako potencjalne ryzyko dla firm, które mogą nie przestrzegać tych standardów. Ryzyko prawne, finansowe i reputacyjne oraz negatywne skutki związane z nieprzestrzeganiem tych standardów mogą w wielu przypadkach skomplikować sytuację nie tylko firmy, która nie przestrzega ich w wystarczający sposób, ale także innych firm, z którymi prowadzą interesy .
KRYTERIA ESG
Jakie są zatem obszary ESG? ESG składa się z trzech głównych kategorii, które są dalej podzielone na podkategorie.
- E – Środowisko – Kryterium oceny ukierunkowane na tematykę środowiskową, obejmujące np. wykorzystywane zasoby – surowce, emisje, poziom innowacyjności. Ogólny wpływ firmy na środowisko.
- S – Społeczny – Kryteria skupiające się na ocenie poziomu odpowiedzialności społecznej danej firmy. Kryteria te obejmują na przykład ocenę warunków pracy, podejścia firmy do poszanowania praw człowieka, wpływu produkcji firmy na społeczeństwo.
- G – Zarządzanie – Kryterium dotyczące sposobu zarządzania firmą, kładące nacisk na kontrolę wewnętrzną i procedury (zwykle ustanowione przez różne standardy, takie jak np. ISO i ich wdrażanie), obowiązki dostawców i zarządzanie firmą jako całością.
Jakie zatem główne czynniki są brane pod uwagę przy ocenie kryteriów ESG firmy ? Najczęściej obejmują one przede wszystkim (choć nie wyłącznie) następujące obszary:
- ślad węglowy,
- zrównoważony rozwój,
- różnorodność,
- zużycie wody,
- przestrzeganie praw człowieka,
- ochrona konsumentów,
- dobrostan zwierząt,
- przeciwdziałanie dyskryminacji,
- etyka,
- struktura zarządzania,
- wynagrodzenie pracowników,
- wynagrodzenie kadry zarządzającej,
- strategia inwestycyjna,
- struktura inwestorska,
- zasady odpowiedzialnego inwestowania,
- ochrona danych.
ESG NA RYNKU EUROPEJSKIM
Pierwsze kroki legislacyjne dotyczące ESG na poziomie europejskim już wkrótce wejdą w życie. 28 listopada 2022 r. Rada Unii Europejskiej ostatecznie zatwierdziła dyrektywę w sprawie raportowania zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw („ CSRD ”). Dyrektywa zmienia Dyrektywę w sprawie sprawozdawczości niefinansowej z 2014 r. („ NFRD ”) i wprowadza jednolite i szczegółowe standardy UE w zakresie sprawozdawczości niefinansowej oraz rozszerza zakres osób, których dotyczą te wymogi.
Przedsiębiorstwa będą teraz musiały ujawniać zarówno pozytywny, jak i negatywny wpływ swojej działalności na środowisko i społeczeństwo. Będą również miały obowiązek raportowania o tzw. ryzykach i możliwościach związanych z ESG mających wpływ na długoterminową stabilność ich działalności biznesowej oraz ujawniania strategii zapewniających lub poprawiających zrównoważony rozwój.
Chociaż obszary te są stosunkowo nowe w Europie Środkowej, reprezentują nową globalną rzeczywistość, którą firmy mogą wykorzystać w poszukiwaniu nowych możliwości biznesowych; im wcześniej firmy zaczną stosować zasady ESG , tym większą przewagę konkurencyjną zyskają nad konkurentami. Ponadto nie można wykluczyć, że w przyszłości możliwości spółek o niskim ratingu ESG w zakresie pozyskiwania kredytów, dotacji czy zachęt będą ograniczone lub ich udział w zamówieniach publicznych.
Zasady zawarte w CSRD będą obowiązywać od 2024 r. w czterech głównych fazach:
- W 2025 r. po raz pierwszy wybrane spółki będą zobowiązane do publikacji sprawozdawczości za 2024 r. Obowiązek ten będzie dotyczył spółek już objętych CSRD;
- w 2026 r. obowiązek publikacji sprawozdawczości za 2025 r. obejmie także duże spółki;
- w 2027 r. małe i średnie przedsiębiorstwa dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym będą miały obowiązek po raz pierwszy opublikować swoją sprawozdawczość za 2026 r., z możliwością skorzystania z dwuletniego zwolnienia z tego obowiązku, jeśli spełnią określone warunki;
- w 2029 r. sprawozdawczość za 2028 r. będzie również wymagana w przypadku spółek z państw trzecich, które generują w UE obrót netto przekraczający 150 mln euro i posiadają co najmniej jedną spółkę zależną lub oddział w UE powyżej progów.
Obecnie Unia Europejska przygotowuje również przepisy w formie dyrektywy w sprawie należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw. Wniosek dotyczący tej dyrektywy w sprawie należytej staranności w zakresie zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw oraz zmieniającej dyrektywę (UE) 2019/1937 („ Wniosek CSDD ”) został opublikowany 22 lutego 2022 r. i wprowadza między innymi obowiązek należytej staranności w zakresie praw człowieka i środowiska w przypadku niektórych spółek oraz odpowiedzialność cywilną za niezachowanie należytej staranności.
Podmiotami zobowiązanymi na mocy Propozycji CSDD są:
- Przedsiębiorstwa z UE zatrudniające średnio ponad 500 pracowników i osiągające obrót netto przekraczający 150 mln EUR;
- Przedsiębiorstwa z UE zatrudniające średnio ponad 20 pracowników i osiągające obrót netto przekraczający 40 mln EUR, pod warunkiem że co najmniej 50% obrotu netto zostało wygenerowane w co najmniej jednym z tak zwanych sektorów o dużym wpływie, takich jak rolnictwo, tekstylia , odzież, rybołówstwo, wydobycie surowców mineralnych itp.;
- Spółki spoza UE w UE, których obrót netto przekracza 150 mln EUR;
- Przedsiębiorstwa spoza UE w UE, których obrót netto przekracza 40 mln EUR, pod warunkiem, że co najmniej 50% obrotu netto zostało wygenerowane w co najmniej jednym sektorze o dużym wpływie.
We wniosku CSDD ustanawia się obowiązek należytej staranności w przedsiębiorstwie (w szczególności w odniesieniu do łańcucha dostaw przedsiębiorstw). Aby działać z należytą starannością, firma musi uwzględnić tę zasadę w swojej polityce, być w stanie zidentyfikować faktyczny lub potencjalny niekorzystny wpływ na prawa człowieka i środowisko, móc zapobiegać, łagodzić lub eliminować te potencjalne niekorzystne skutki oraz minimalizować zakres rzeczywistych skutków niekorzystnych skutków, ustanowić i utrzymywać procedury składania skarg dla osób dotkniętych niekorzystnymi skutkami, monitorować skuteczność swoich polityk i środków dotyczących należytej staranności oraz zapewniać publiczne informowanie o należytej staranności. Wszystko to musi zostać wykonane przez przedsiębiorstwo zgodnie z przepisami CSDD.
Należy zauważyć, że propozycja CSDD nie jest jedynym środkiem legislacyjnym przyjętym w tym zakresie przez państwa członkowskie UE. Od tego roku Niemcy przyjęły już własną ustawę o należytej staranności w łańcuchu dostaw.
EUROPEJSKIE STANDARDY RAPORTOWANIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
Po okresie konsultacji społecznych Europejska Grupa Doradcza ds. Sprawozdawczości Finansowej przygotowała pierwszy zestaw projektów Europejskich Standardów Sprawozdawczości w zakresie Zrównoważonego Rozwoju („ESRS”). Standardy te staną się częścią CSRD, ponieważ określą szczegółowe wymogi w zakresie sprawozdawczości. Ostateczna wersja robocza została opublikowana 16 listopada 2022 r., a standardy oczekują obecnie na zatwierdzenie przez Komisję Europejską, co ma nastąpić do 30 czerwca 2023 r.
W pierwszej fazie przygotowano dwa zestawy standardów przekrojowych oraz dziesięć zestawów standardów tematycznych, które podzielono na trzy grupy zgodnie ze skrótem ESG . Ich celem jest zapewnienie, że przedsiębiorstwa będą raportować wszystkie istotne i ważne dane w ustrukturyzowanej i zrozumiałej formie.
Drugi zestaw projektów ESRS będzie obejmował standardy sektorowe oraz standardy dla małych i średnich przedsiębiorstw, które mają zostać przyjęte do 2024 r.
Standardy sektorowe ESRS zostaną stworzone dla firm działających w konkretnych sektorach, takich jak rolnictwo, górnictwo węglowe, energetyka czy transport drogowy.
Aby uzyskać więcej informacji na temat obowiązków związanych z ESG zapoznaj się z naszą bazą wiedzy: https://ipsolegal.pl/esg/
Jeśli masz pytania skontaktuj się z nami na office@ipsolegal.pl lub bezpośrednio z Agnieszką Kolbuch-Wągiel.