W ramach pakietu pn. Nowy Ład dla Konsumentów, mającego na celu wzmocnienie ochrony konsumentów w UE w dobie ery cyfrowej, przyjęto nową dyrektywę 2019/2161 z 27 listopada 2019 r. Dyrektywa zawiera zmodernizowane przepisy w związku z rozwojem rynku cyfrowego, objawiającym się przede wszystkim znacznym wzrostem liczby platform internetowych.
W ramach tego pakietu Parlament Europejski i Rada przyjęły nową dyrektywę 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. (Zwaną dalej „ dyrektywą ”). Dyrektywa zmienia dyrektywę Rady 93/13 / EWG oraz dyrektywy 98/6 / WE, 2005/29 / WE i 2011/83 / UE poprzez lepsze egzekwowanie i modernizację przepisów UE w zakresie ochrony konsumentów. W związku z nowymi regulacjami zespół IPSO LEGAL przedstawia krótki opis najważniejszych z nich.
Bezpieczniejsze rynki internetowe
Rynek e – commerce to branża wykorzystująca oprogramowanie, w tym stronę internetową lub aplikację, obsługiwaną przez przedsiębiorcę lub w jego imieniu, która umożliwia konsumentom zawieranie umów na odległość z innymi przedsiębiorcami lub konsumentami. Ponieważ zarówno osoby prywatne (inni konsumenci), jak i profesjonalni sprzedawcy oferują towary i usługi za pośrednictwem takich platform internetowych, tożsamość osób od których kupujesz, jest często niejasna. Ponieważ unijne przepisy dotyczące ochrony konsumentów obowiązują tylko w relacjach B2C, a nie przy zakupie od innego konsumenta (C2C), często pociąga to za sobą nieprzyjemności, takie jak niemożność zmiany zdania oraz skorzystania z prawa odstąpienia od umowy.
Rozwiązania przyjęte w dyrektywie zapewniają większą przejrzystość rynku internetowego, umożliwiając konsumentom łatwiejszą ocenę ryzyka. Platformy internetowe będą musieć przekazywać informacje o tym, czy dostawca jest przedsiębiorcą czy inną osobą prywatną, oraz informować że w odpowiednich przypadkach nie będą obowiązywać unijne przepisy dotyczące konsumentów. Dostawcy platform internetowych będą zobowiązani zapewnić przejrzystość swoich kryteriów rankingowych oraz wyraźnie oddzielać wyniki wyszukiwania zawierające płatne reklamy.
„Darmowe” usługi cyfrowe nie są już tak bezpłatne
Obecnie wiele usług cyfrowych jest oferowanych za darmo, (np. aplikacje randkowe, platformy mediów społecznościowych, usługi w chmurze itp.). Chociaż faktycznie nie płacimy za takie usługi, dostawcy zbierają nasze dane i zarabiają na nich. Ponieważ niektóre istotne prawa konsumentów w UE mają zastosowanie tylko do płatnych usług, takie „bezpłatne” rozwiązania nie były objęte tymi przepisami. Dyrektywa stanowi, że biorąc pod uwagę podobieństwa i wymienność płatnych usług cyfrowych i usług cyfrowych świadczonych w zamian za dane osobowe, powinny one podlegać tym samym zasadom.
W związku z tym dyrektywa mieć będzie również zastosowanie do tak zwanych „bezpłatnych” usług cyfrowych, tj. umów, na podstawie których przedsiębiorca dostarcza (lub zobowiązuje się dostarczyć) usługę cyfrową, a konsument dostarcza (lub zobowiązuje się do dostarczenia) danych osobowych. Wyjątek stanowią jednak takie usługi cyfrowe, w których dane osobowe są przetwarzane wyłącznie w celu dostarczania treści cyfrowych lub spełnienia wymogów prawnych, ponieważ dane nie są dalej przetwarzane do innych celów, a zatem nie mają żadnej dodatkowej wartości.
Opinie użytkowników: ufać czy nie?
Kupując towary lub usługi czy wybierając restaurację, konsumenci coraz częściej polegają na recenzjach i rekomendacjach innych konsumentów wyrażonych na platformach internetowych. Niestety, takie opinie nie zawsze są autentyczne, a konsumentów należy chronić przed fałszywymi informacjami.
Dyrektywa wprowadza nowe obowiązki w celu rozwiązania tego problemu. Przedsiębiorcy korzystający z opinii konsumentów muszą wyraźnie informować konsumentów o tym, czy istnieją procedury zapewniające autentyczność recenzji i w jaki sposób przeprowadzane są kontrole. Dodatkowo wprowadzanie konsumentów w błąd poprzez stwierdzenie, że recenzja produktu została dodana przez rzeczywistych konsumentów podczas, gdy nie podjęto żadnych rozsądnych i proporcjonalnych kroków w celu zapewnienia, że tak jest (np. weryfikację wiarygodności poprzez żądanie dodatkowych informacji), będzie uznawana za nieuczciwą praktykę handlową.
Trendy
Dyrektywa zawiera również przepisy mające na celu wzmocnienie pozycji konsumentów w stosunku do ich danych osobowych (np. poprzez przyznanie prawa do dostępu, wyszukiwania i przekazywania danych innemu dostawcy po rozwiązaniu umowy) oraz w celu lepszego egzekwowania praw konsumentów (np. poprzez grzywnę w wysokości 4% rocznego obrotu handlowca w przypadku „powszechnych naruszeń” i braku wprowadzenia skutecznych środków naprawczych). Rozwiązania te są znane i bardzo podobne do tych zastosowanych w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych.
Dyrektywa umacnia ochronę konsumentów online, w tym w odniesieniu do platform internetowych i rynków zbytu jako takich, zgodnie z tendencją do regulacji branży internetowej. Natomiast rozporządzenie nr 2019/1150 wprowadza wymogi dotyczące przejrzystości (np. w odniesieniu do algorytmów rankingu) między przedsiębiorcami i pośrednikami internetowymi. Omawiana dyrektywa nakłada na uczestników rynku online podobne wymagania dotyczące przejrzystości uzupełnia układankę.
Państwa członkowskie UE muszą wdrożyć dyrektywę do 28 listopada 2021 r. I muszą zastosować wdrożone środki od 28 maja 2022 r.
Masz jakieś pytania? Skontaktuj się z naszym zespołem na office@ipsolegal.pl